Od pewnego czasu nastała moda na postarzane meble. Na pewno wiele osób zastanawia się nad tym, co wpłynęło na tak duże zainteresowanie starymi meblami. Z jednej strony pewnie nawiązanie do historii i sentyment do tradycji rodzinnych, a z drugiej może to, że meble takie doskonale wpasowują się do każdego wnętrza: zarówno stylowego miejskiego, rustykalnego wiejskiego czy zupełnie nowoczesnego. Wprawdzie obecnie największą popularnością cieszą się meble designerskie z drugiej połowy XX wieku, ale na topie znajduje się także styl prowansalski czy styl shabby chic („stary szyk”), spopularyzowany w latach osiemdziesiątych przez Rachel Ashwell. Dziś, aby postarzyć meble, stosuje się często technikę ich specjalnego malowania.
Tradycja malowania mebli
Tradycja malowania mebli nie jest nowością. Ten sposób dekorowania sprzętów znany był i z powodzeniem stosowany we Francji za czasów Ludwika XV i Ludwika XVI. Powstały w tym czasie styl klasycystyczny kojarzony jest właśnie z malowaniem mebli. Były one najczęściej wykonane z drewna bukowego i pokrywano je białą lub szarą farbą, a potem dekorowano. Podobne sposoby wykańczania drewna stosowano również w Szwecji (dawny styl skandynawski) oraz we Włoszech (styl toskański).
Jeżeli chodzi o polskie stare meble, również były malowane, zwłaszcza te w stylu wiejskim. Wykonywane z taniego drewna kredensy, kufry, szafy, skrzynie, komody malowano kolorowymi farbami olejnymi i bogato zdobiono ludowymi ornamentami.
Meble i ich metamorfoza
Większość nowych mebli, produkowanych i wykańczanych w masowy sposób, nie różni się za bardzo między sobą. Są pretensjonalne i nudne, a urządzone nimi wnętrza pozbawione autentyczności i finezji. Niektórzy chcieliby zmienić wnętrze swojego mieszkania i na przykład urządzić je w stylu shabby chic. Jednak nie każdego stać na zakup antyków, dlatego pozostaje sztuka postarzania mebli drewnianych. Postarzanie zmienia całkowicie charakter sprzętów i sprawia, że wyglądają stylowo i nieprzeciętnie.
Jak postarzyć meble – sposoby
Jest kilka metod stylizowania mebli na stare, a mianowicie: piaskowanie, szczotkowanie, bielenie, przyczernianie i patynowanie. Metody te umożliwiają każdemu przeprowadzenie zabiegu, którego efekty mogą być bardzo ciekawe i niepowtarzalne. Warto wiedzieć, że postarzać można nie tylko meble, a więc szafy, komody, stoły, krzesła, ale także drzwi, framugi i karnisze. Samo zaś postarzanie nie tylko odmieni charakter i wygląd mebli, ale przy okazji wpłynie na ich trwałość. Natomiast dodatki, w postaci stylizowanych uchwytów i okuć, wzmocnią cały efekt.
Jak postarzyć meble – patynowanie
Najpopularniejszym sposobem dodania drewnu lat jest patynowanie, czyli nakładanie preparatów, które zmieniają jego kolor na ciemniejszy. W celu wzmocnienia efektu można wcześniej poddać drewno szczotkowaniu – szlifowaniu za pomocą specjalnej metalowej szczotki. Patynowanie przebiega w kilku etapach:
– Najpierw należy dokładnie umyć mebel, jego powierzchnia musi być czysta.
– Potem usunąć trzeba farby, lakiery i powłoki ochronne – można użyć papieru ściernego o grubości 150-200.
– Na tak oczyszczony mebel, nanosi się bejcę w wybranym kolorze, a po wyschnięciu, impregnuje się powierzchnię lakierem podkładowym.
– Po wyschnięciu lakieru, raz jeszcze szlifuje się mebel papierem ściernym o grubości 240-180.
– Następnie należy nałożyć patynę (najlepiej za pomocą natrysku), a po wyschnięciu ściągnąć ją za pomocą wełny stalowej (powinna pozostać jedynie w zagłębieniach).
– Na koniec nakłada się lakier nawierzchniowy.
Ciekawy efekt można też uzyskać przy nieco odmiennym zastosowaniu patyny, można ją bowiem zostawić na całej powierzchni mebli, a wytrzeć tylko w niektórych miejscach.
O dostęp, do potrzebnych preparatów do patynowania, nie trzeba się martwić, gdyż z łatwością można je nabyć w marketach i sklepach budowlanych.
Bielenie – sposób na postarzenie mebli
Aby uzyskać efekt starego bielonego mebla, należy najpierw go pomalować, a potem przecierać aż do ukazania się ciemniejszej warstwy, znajdującej się pod spodem. Czynności te sprawią, że mebel będzie wyglądał na stary i wiele razy już malowany. Na metodę bielenia składa się kilka faz:
– dokładne oczyszczenie z kurzu, przetarcie na mokro i osuszenie;
– szlifowanie lakierowanego mebla papierem ściernym grubszym, a potem drobniejszym;
– pomalowanie wybranych miejsc, np. zdobień, listew czy krawędzi rozcieńczoną farbą lub bejcą w wybranym kolorze (ładnie prezentują się brązy i błękity);
– pokrycie pomalowanych miejsc woskiem, zwłaszcza w przypadku tych gatunków drewna, które bardziej chłoną wilgoć. Dzięki temu szybciej można uzyskać efekt przetarcia;
– pomalowanie mebla kilkakrotnie białą farbą, oczywiście po uprzednim wyschnięciu nałożonej warstwy (nie należy dopuszczać do powstawania zacieków);
– wyskrobanie miejsc, na które nałożony był wosk, nożykiem lub szpachelką ze sztucznego tworzywa, co da naturalny efekt postarzenia;
– delikatne przetarcie powierzchni drobnym papierem ściernym, w celu pozbycia się nieregularności na powierzchni farby;
– lakierowanie matowym preparatem (nie jest konieczne).
W zależności od zamierzonego efektu końcowego, ale także i gatunku drewna, z którego wykonany jest mebel, można pomalować go w całości lub tylko częściowo, zostawiając jakiś element w naturalnym kolorze. Takie mieszane wykończenia stosuje się najczęściej w przypadku stolików, stołów, niewielkich szafek, gdzie pozostawienie drewnianego blatu pozwoli przełamać jasną barwę mebla i uzyskać jeszcze lepszy efekt postarzenia. Najlepiej do malowania i przecierania nadają się meble z litego drewna, a więc dębu, sosny, brzozy czy buczyny.
Piaskowanie i sodowanie drewna
Wymieniając metody postarzania mebli drewnianych, warto wspomnieć również o piaskowaniu. Odbywa się ono poprzez oczyszczanie strumieniowo-ścierne, którego zadaniem jest mocne wypiaskowanie elementu, mające na celu pogłębienie struktury drewna i wyeksponowanie zarysowanych słojów.
Do oczyszczania drewna stosuje się również sodowanie i szkiełkowanie. Są to metody delikatniejsze od piaskowania, dające także bardzo dobre efekty.
